Qtek 8310 review

Wat zit er bij het toestel?

De hoeveelheid accessoires die in de doos van de Qtek 8310 aangetroffen worden is vrij standaard en verschilt eigenlijk niet in relatie tot andere Windows Mobile toestellen. Een uitzondering maken we op Orange, die de toestelpakketten rijkelijk voorziet van diverse accessoires, geheugenkaarten van maarliefst 512 MB en in sommige gevallen zelfs een cradle. In tegenoverstelling tot de Qtek 8310 zelf is het toestelpakket wat kariger, zo wordt er namelijk geen geheugenkaart meegeleverd. Inbegrepen is het volgende:

Bij het toestel worden twee Engelstalige handleidingen aangetroffen. De ene is de gewone standaardhandleiding, en het de andere bijgeleverde handleiding van het toestel gaat kort in op de basisfuncties van het toestel, zodat men snel ermee aan de slag kan.

Hoewel beide handleidingen Engelstalig zijn en direct vanaf HTC komen is de verzorgdheid, uitgebreidheid al de algemene duidelijkheid er niet minder op. In principe al de punten van het uitgebreide toestel wel beschreven. Wederom een erg goede verzorgd boekje die zeker de moeite eens waard is om door te bladeren mocht met specifieke problemen tegenkomen met de Qtek 8310. Neem er wel de tijd voor, de gewone handleiding bevat maarliefst 144 pagina's.

Uiterlijk

Zoals eerder in deze review al uit de doeken is gedaan is de Qtek 8310 een werkelijk fantastisch ogend toestel met een erg hoog wannahave-gehalte, bijna Samsung-achtig ogend. Het chique toestel is voorzien van een gedeeltelijk zwart/antractietgrijze behuizing, die aan de voorkant zwart is en aan de achterkant antraciet. Ondanks de enorme hoeveelheid features is het toestel amper groter of zwaarder geworden dan de voorgaande candybar-toestellen uitgebracht door HTC. Het toestel ligt goed in de hand, maar kan soms wat plasticachtig aanvoelen, zeker in relatie tot de van aluminium vervaardigde Qtek 8300 die robuuster aanvoelt. Aan de zijkant van de Qtek 8310 is de fraai weggewerkte cameratoets te vinden, die overigens erg lastig te bedienen was in het door NieuweMobiel geteste exemplaar. Omdat het hier om een pre-release versie ging is het goed mogelijk dat hier inmiddels wat aan verbeterd is. Aan de linker zijkant van het device vinden we de twee volume-buttons terug en één knop met een nieuwe functie: de Wireless Manager knop. Met één druk op deze knop heeft men toegang tot de wireless functies van het toestel, hier kan men de Wireless LAN functie beheren, Bluetooth, synchronisatiefuncties en het toestel op flight mode zetten.

Aan de bovenkant van het toestel is de aan/uit toets te vinden en de vernuftig weggewerkte infraroodpoort, die ondanks de hoeveelheid nieuwe features nog niet weggelaten is. Hulde! Draait men het toestel om dan is aan de onderkant de miniUSB-aansluiting zichtbaar waarmee men eenvoudig het toestel kan laden en synchroniseren, met behulp van een eenvoudige miniUSB kabel. Het grote voordeel van deze industriestandaard is dat een laad- of datakabel vrijwel altijd voor handen is. Naast de miniUSB poort is de ingang voor het stereo headset te vinden. Beide aansluitingen zijn inmiddels een standaard onderdeel geworden van de HTC Smartphone-lijn, maar ook voor vele Pocket PC's. Beide standaarden en accessoires zijn onderling uitwisselbaar, dit is zeker een groot voordeel.

Wat niet iedereen zal waarderen is dat de geheugenkaart wederom weggewerkt is onder de batterij. We zien hier het omgekeerde als bij Nokia, waar men ooit begon met de plaatsing van de geheugenkaart onder de batterij (Nokia 3650, 6600, 7610) zien we bij de laatste Symbian toestellen dat de geheugenkaart hot-swappable is geworden. HTC werkte het op de omgekeerde manier uit door de eerste Smartphone-lijn te voorzien van een hot-swappable geheugenslot. Helaas gaat deze ballon nu niet meer op doordat de geheugenkaart bij de laatste generatie weer onder de batterij is geplaatst. Een bijkomend voordeel is dan wel dat het toestel kleiner te fabriceren is. Resultaat is de nog steeds erg kleine Qtek 8310 uit de Tornado serie.

Uithoudingsvermogen

Onder andere geprezen door het uithoudingsvermogen waren de T-Mobile SDA en SPV , Qtek 8020, C500 zeer populair. In principe stelt namelijk iedereen het op prijs dat een toestel het lang volhoudt qua batterijtijd, en hierop is de Qtek 8310 geen uitzondering. Ondanks dat het device tjokvol zit met features is een week batterijtijd bij normaal gebruik zeer goed haalbaar: zolang de Wireless LAN functie maar niet gebruikt wordt! Dit is namelijk de grootste stroomverbruiker van het toestel, wanneer men intensief WLAN gebruikt en het bij voorbaat al de hele dag aan laat staan dan is krap een stand-by tijd van één dag te halen. Dit alles bij een volle lading van de 1150 mAh batterij, men moet dus wel degelijk zuinig omspringen met het gebruik van de wifi-functie. Gelukkig is het toestel weer vrij snel bij te laden. De Qtek 8310 kan namelijk ook opgeladen worden via de USB-poort van de PC door het toestel aan te sluiten met de miniUSB kabel. In dit geval kost het volledig opladen wat meer tijd dan het laden via de gewone bureaulader - die tijd ligt doorgaans rond de anderhalf à twee uur.

Belkwaliteit

Tijdens het bellen en gebeld worden met de Qtek 8310 zijn er vrijwel geen problemen ondervonden, op één belangrijk punt na, en dat is de gesprekskwaliteit. Deze is namelijk belabberd slecht, het geluid is soms té hard wat zeer doet aan de oren ( vaak was het vreemd genoeg onmogelijk om het belgeluid zachter in te stellen) en men kan elkaar moeilijk verstaan. Zowel degene die met de Qtek 8310 zelf belt als degene aan de andere kant van de lijn klaagt over de slechte geluidskwaliteit. Wederom is dit waarschijnlijk een softwareprobleem wat zover mogelijk opgelost kan worden door nieuwe ROM software te downloaden. Indien men zich met het IMEI-nummer van het toestel registreert kunnen er kosteloos updates worden gedownload op Qtek.nl. Ondanks een nieuwe ROM-versie die ze gesprekskwaliteit zal verbeteren, zal de geluidskwaliteit nooit beter worden dan de grotere merken. We noemen Nokia, Sony Ericsson en Samsung als echte pioniers op dit gebied.

Eventuele eigen geluidsinstellingen kunnen worden bewaard in de profielen die eenvoudig en handig te gebruiken zijn, en bovendien aan te passen: Het volume voor de verschillende notificatietypen (telefoon, alarm, bericht, mededeling, systeem) kan worden ingesteld en of de telefoon trilt of niet, of juist weer helemaal stil moet zijn.

Om zonder enig geluid gewaarschuwd te worden heeft de Qtek 8310 natuurlijk ook een trilfunctie aan boord. Deze is behoorlijk sterk en het toestel trilt veel harder dan de Motorola MPx220, maar even goed voelbaar als de trilfunctie van de oude Qtek 8020.

Net als de voorgaande Windows Mobile versies is er ook bij Windows Mobile 5 een heel uitgebreid gespreksoverzicht op te vragen van inkomende, uitgaande en gemiste oproepen. Per oproep kan er uiteraard de datum, tijd en duur worden weergegeven. Ook kan een samenvatting opgevraagd worden van alle gesprekken (inkomende, uitgaande, laatste, gesprekken op een ander netwerk) genaamd timers. Deze functie bevat geen grote veranderingen ten opzichte van de oudere Windows Mobile versies, maar men heeft wel directe ondersteuning voor caller-ID afbeeldingen toegevoegd. Meer hierover is te lezen in het onderdeel 'telefoonboek' van deze review.

De Qtek 8310 kan maximaal 40-toons polyfone beltonen laten horen die erg hard en vooral duidelijk hoorbaar klinken. Daarnaast is er de standaardondersteuning aanwezig voor WAV, MIDI, MP3 en WMA-beltonen. De lengte hiervan doet niet eens ter zake, wanneer de beltonen in de root van de geheugenkaart worden geplaatst kunnen ze direct worden ingesteld. Nu de Qtek 8310 MP3 beltonen ondersteund is het ook niet meer nodig om de beltonen eerst de converteren naar WMA.

Beeldscherm

Samen met Wireless LAN is het display één van de meest gewilde nieuwe features van de Qtek 8310. En terecht, want het toestel is uitgerust met een TFT QVGA display met een resolutie van maarliefst 240 x 320 pixels. Dit is behoorlijk meer dan de tot nu toe standaard toegepaste resolutie van 176 x 220 pixels en lijkt nu de huidige resolutie van de Pocket PC over te nemen.

Een hogere resolutie houdt in dat er veel meer informatie op het scherm past, waardoor lettertypen, afbeeldingen en pictogrammen er veel beter uit zien, terwijl de gebruikersinterface gelijk blijft. Ook het bekijken van internetpagina's is vele malen beter geworden, men kan nu zelfs spreken van redelijk comfortabel surfen op een klein toestel. In combinatie met de Opera browser en Wireless LAN is surfen een waar feest.

Niet alleen resolutie is flink verbeterd, ook de helderheid is enorm indrukwekkend te noemen. Het display van de SDA II laat zich dan ook het beste vergelijken met dat van de Samsung D600, Sony Ericsson W900 en Sharp V903. Ook al heeft de SDA II een maximale kleurweergave van 65.535 kleuren, het scherm is er niet minder indrukwekkend en buiten in het zonlicht nog steeds goed af te lezen.

Smartphones uitgerust met een QVGA-display hebben de toekomst, deze resolutie zal dan ook langzaam de oude 176 x 220 resolutie gaan verdringen. In de toekomst verschijnen er meer Smartphones op de markt die gebruik maken van een QVGA scherm. Voor Windows Mobile is dit de hele HTC Hurricane / Tornado serie (Qtek 8310, i-mate SP5, SPV C600), de toekomstige HTC StarTrek (clamshell toestel) en Motorola Q. Ook zullen er Symbian Series 60 Smartphones op de markt verschijnen met de QVGA resolutie. Een voorbeeld hiervan is de Nokia N71.

Menu

Een feit is dat een device pas meetelt als Smartphone wanneer deze voorzien is van een echt besturingssysteem. Als eerste Smartphone in Nederland is de Qtek 8310 samen met de Qtek 8300 (en daarmee de hele Tornado serie) voorzien van de nieuwste versie van Windows Mobile 5 voor de Smartphone. Dit nieuwe besturingssysteem is in mei dit jaar door Microsoft geïntroduceerd en bevat een groot aantal vernieuwingen, waaronder support voor Wireless LAN, UMTS, Video Calling, Caller ID, 3D-acceleratie chipsets, .NET 2.0 Compact framework en een nieuwe lay-out. In tegenoverstelling tot Windows Mobile 2003 Second Edition heeft Windows Mobile 5 nieuwe roots meegekregen: het OS is gebaseerd op Windows CE 5.0.

Samen met de eerder gereviewde T-Mobile MDA Pro is de Qtek 8310 het eerste toestel die zijn intrede doet in Nederland en hierbij Windows Mobile 5 meebrengt. Meerdere Smartphone / Pocket PC Phone toestellen met de jongste Windows Mobile telg draaiende komen er ongetwijfeld aan of zijn al op de markt, en wel in de vorm van de SPV C600, HTC Wizard (MDA Vario, Qtek 8100), Motorola Q, Samsung i300 en Mio A701. In deze review wordt dan ook kort beschreven wat de bevindingen zijn in vergelijking met de nieuwere Symbian versies, en de veranderingen ten opzichte van Windows Mobile 2003 SE.

Wanneer de Qtek 8310 aan wordt gezet zal men merken dat het opstarten al een stuk sneller gaat als Windows Mobile 2003 SE op een vergelijkbaar device, zoals de SDA II. Eenmaal gestart komt het homescreen (beginscherm) in beeld zoals dat bekend is van Windows Mobile 2003 SE, het ziet er allemaal net wat moderner uit. Ook hier kan men afspraken en agenda-items laten tonen zodat deze niet te missen zijn. Wat opvalt is het rijtje iconen bovenaan. Dit zijn normaliter het programma`s die het meest gebruikt worden, wanneer met even met het toestel werkt en een aantal programma`s gebruikt, is te merken dat deze 'quicklaunch' iconen veranderen naar een soort snelkoppelingen van de programma`s die net gebruikt zijn. Dit is erg handig, zeker als men een bepaald programma vaak nodig heeft. Ook is er in het scherm te zien welke afspraken op dit moment zijn gepland, of opkomende afspraken of 'tasks' (taken). Ook is hier erg snel het profiel van het toestel aan te passen zoals besproken is.

Omdat de Qtek 8310 een QVGA-display heeft zien alle pictogrammen en lettertypen in het homescreen er een stuk scherper en wat smoother uit. De verhouding in tegenoverstelling tot een 176x220 display is niet gewijzigd, maar cosmetisch wel vooruitgegaan. Natuurlijk is het homescreen niet het enigste. Het programmamenu / Menu Start, wordt geopend door voor 'Start' te kiezen met de linkerfunctietoets. Opvallend is dat men nu niet een lijst met programma's voor zich krijgt, maar een icoonweergave met rasterindeling die de meeste mensen wat bekender voorkomt, bijvoorbeeld van Symbian Series 60 en de menu's van Sony Ericsson. Omdat er een lijst van 3x3 programma's in het scherm past kan met de knop 'meer' meerdere programma's worden weergegeven. Ondanks deze handigheden is het niet mogelijk om de oude lijstweergave wat terug te krijgen.

De snelheid is erg goed in orde en de lettertypen zijn gigantisch verbeterd, maar grafisch is het menu in ieder geval een flinke afknapper. In tegenoverstelling tot Symbian Series 60 8.1/91. en het menu van bijvoorbeeld een Sony Ericsson K750i oogt het startmenu van Windows Mobile 5 gewoon lelijk. De saaie, pixelige, statische iconen verbleken nogal met de kleurrijke bewegende iconen van Symbian en het is duidelijk dat Microsoft niet bepaald de designers van Vista aan het werk hebben gezet. Hoewel de functionaliteit in Windows Mobile 5 de eerste prioriteit was is het grafische gedeelte een nogal ondergeschoven kindje in dit geval. Wel is het nog altijd mogelijk om enorm goede en mooie QVGA thema's te downloaden die vooral het homescreen veranderen, maar het startmenu redelijk ongemoeid laten.

Wanneer men niet kijkt naar de technische ondergrond, is er op het oog weinig te zien aan de veranderingen die Windows Mobile 5 ondergaan heeft. Het is niet nodig om de consument te verbazen met iets compleet nieuws wat heel anders in elkaar zit, maar veel zaken die men graag opgelost had willen zien in Windows Mobile 5 zitten er nog steeds niet in. Zo is het domweg nog niet mogelijk om programma's op een normale manier af te sluiten, behalve in de taskmanager. De aanwezige programma's in het toestel zijn niet voorzien van een sluitfunctie en het is alsnog nodig deze bruutweg te 'killen' in de aanwezige Task Manager. Terwijl deze issue juist wél is opgelost in Windows Mobile 5 voor de Pocket PC. Ook ontbreekt er nog steeds standaard ondersteuning voor (Microsoft!) Office documenten op de Smartphone, men heeft nog steeds een extra programma nodig om Office documenten te kunnen bekijken. Verder is ook het instellingenmenu niet aan veranderingen ondergaan, we hadden graag ook hier een grafische weergave terug willen zien zoals ook bij de Pocket PC het geval is. Wederom lijkt Microsoft het niet helemaal goed begrepen te hebben en loopt nog steeds achter op Symbian.

Een ander flink nadeel dat echt genoemd moet worden, is de compatibiliteit van huidige Smartphone-software met de nieuwe schermresolutie. Het draaien van software op het toestel, specifiek games en andere grafische toepassingen, gaat niet goed. Veel applicaties werken helemaal niet door simpelweg niet op te starten of nemen ruwweg de helft van het scherm in beslag.

Een gedeelte van 176 x 220 pixels wordt in beslag genomen door de applicatie terwijl de rest gewoon niet gebruikt wordt. Men heeft constant het gevoel in een venstertje te zitten werken. Tot op heden is hier nog steeds geen oplossing voor gevonden, terwijl het in principe mogelijk moet zijn om de toepassing uit te rekken met een soort anti-aliasing technologie, zodat het er nog redelijk uit ziet. Een andere mogelijkheid is het simpelweg terugschakelen naar de oude resolutie. Dit gebeurt al bij de Nokia N90 welke 95% van de huidige Symbian Series 60-toepassingen zal draaien. Ook dit is wat men wellicht van Windows Mobile 5 had verwacht maar simpelweg niets mee is gedaan.

Tijdens de Microsoft TechED 2005 (RAI Amsterdam) heeft NieuweMobiel Jason Langridge gesproken, woordvoerder van Microsoft Windows Mobile. Hij kwam met de simpele conclusie dat men maar naar de developer/ontwikkelaar moet stappen voor een nieuwe versie, terwijl dit lang niet altijd mogelijk is. Denk aan producten die niet meer opnieuw uitgebracht kunnen worden wegens de datum van de software, beëindiging van het bedrijf of de tijd/kosten die het met zich meebrengt om een applicatie compleet geschikt te maken voor de QVGA-resolutie. Het draaien van Pocket PC applicaties op de Qtek 8310, welke in theorie wel met elkaar matchen qua resolutie, bood ook geen uitkomst vanwege de invoerperikelen. Vooralsnog waren de meeste Pocket PC applicaties te traag om te gebruiken, of werden simpelweg weer uitgevoerd in een klein venster. De hoeveelheid werkende software tussen de Qtek 8020 en Qtek 8310 zal een wereld van verschil gaan uitmaken, helaas in het voordeel van de oude Qtek 8020. Zolang men geen patch beschikbaar stelt, kan menigeen zijn softwarecollectie vanaf de grond opnieuw opbouwen. Het is dus nog wachten op nieuwe software, en die hoeveelheid software wordt indirect bepaald door de (nu nog onbekende) populariteit van de nieuwe Windows Mobile Smartphone generatie.

Telefoonboek

In Windows Mobile 5 heeft ook het telefoonboek een verandering ondergaan en zijn er een aantal nieuwe interessante mogelijkheden bijgekomen op het gebied van contactbeheer. Zo kan men eenvoudiger contactpersonen kopiëren en contactpersonen verzenden, ook in het bekende vCard formaat waar iedere mobiele telefoon mee overweg kan. Ook is de contactpersonenweergave enorm verbeterd en kan men nu eindelijk een caller-ID afbeelding toevoegen, waar voorheen altijd caller-ID software voor nodig was. Concurrent Symbian bood deze feature al vanaf het begin en nu heeft ook eindelijk Microsoft door dat deze feature gewoon thuishoort in een telefoonboek dat serieus mag worden genomen.

Dat het telefoonboek een enorm sterk punt is van Windows Mobile blijkt al uit het feit dat er enorm veel gegevens ingevoerd kunnen worden. We noemen (voor)naam, achternaam, bijnamen, telefoonnummer , volledige adresgegevens (NAW-gegevens) maar ook fax, autotelefoon, radiotelefoon, assistent telefoon, drie verschillende e-mail adressen, website, werkgegevens en eventuele anders adresgegevens behoren tot de mogelijkheden. Daarnaast is er ook nog ruimte om een eigen beltoon in te stellen en/of notities voor de contactpersoon toe te voegen en sinds Windows Mobile 5 een caller-ID afbeelding die op het scherm wordt verkleind tot ruwweg 72 x 72 pixels, afhankelijk van de hoogte/breedteverhouding van het plaatje. Op een QVGA-afbeelding komt de betreffende caller-ID afbeelding behoorlijk klein uit maar past erg netjes tussen de contactpersoondata wanneer deze opgevraagd wordt in het telefoonboek. De contactpersonen kunnen ook worden gerangschikt op 'persoonlijk' en 'zakelijk' of eigen ingestelde contactgroepen. Zo kan werk en privé gescheiden worden gehouden.

Alle genoemde gegevens zijn ook met Outlook te synchroniseren en zelfs de Caller ID afbeelding verschijnt in recentere versies van Outlook, bijvoorbeeld Outlook 2003. Een completer en makkelijker te gebruiken telefoonboek zal men niet erg snel aantreffen op deze manier.

Messaging

Net als bijna alle andere Windows Mobile toestellen heeft ook de Qtek 8310 alle mogelijkheden aan boord op het gebied van messaging: SMS, MMS, en IMAP/POP3 e-mail, ook het bekende instant-messaging programma MSN Messenger is standaard aanwezig. Vanwege de WiFi-mogelijkheden had men misschien Skype verwacht maar dit programma, of een andere VOIP-applicatie, is niet standaard aanwezig.

Net als bij Windows Mobile 2003 zijn alle messaging functies zijn terug te vinden onder 'Berichten' in het startmenu. Men ontvangt hier niet alleen MMS, e-mail en SMS berichten maar deze hier ook verstuurd en bewaard, voor als het bericht bijvoorbeeld wat later verstuurd moet worden. Zoals in Microsoft Outlook het geval is hier een mappenindeling aanwezig met 'Inbox', 'Verzonden' en 'Verzonden Items'. Het werken met SMS, e-mail en MMS leverde overigens geen problemen op en de aanwezige MMS-editor steekt logisch in elkaar. Een handigheid hieraan is onder andere een teller voor de grootte van het bericht in kilobytes. Dit is vooral handig omdat iedere netwerkaanbieder een maximumlimiet hanteert hoe groot de MMS mag zijn.

Niet direct een nadeel voor iedereen maar toch een opmerking die genoemd moet worden over het messaginggedeelte. De opzet is niet altijd even fijn te gebruiken omdat bepaalde mappen zoals 'Inbox' en 'Outbox' alleen benaderbaar zijn met de menukeus 'Show Folders'. Als er SMS-berichten bekeken of verstuurd willen worden, in welke map dan ook, komt men sowieso terecht in de laastgebruikte map. Dit is standaard inbox, maar het was veel fijner als hier nog de mappenweergave met alle mappen tussen zat, zonder dat deze apart benaderd moet worden. Hierop is ook Windows Mobile 5 niet veranderd.

Wat wel verbeterd is, is de omringende functies van MSN Messenger. Dit bekende IM-programma maakt deel uit van Pocket MSN, waarmee bezitters van een hotmail e-mail adres waarschijnlijk erg blij mee zullen zijn. Het is namelijk mogelijk om vanuit Pocket MSN direct een hotmail bericht op te stellen of je Inbox te benaderen. Hoewel de functie werkt is deze enkel nog in het Engels beschikbaar, geen probleem wanneer de Engelse taal aardig beheerst wordt.

E-mails aanwezig in de inbox van toestel of de PC kunnen ook worden gesynchroniseerd, zo heeft men alle mails altijd bij de hand. Deze optie kan natuurlijk ook in ActiveSync, het synchronisatieprogramma, worden uitgeschakeld. SMS en MMS berichten kunnen niet worden gesynchroniseerd maar er zijn diverse goede backup-utillities verkrijgbaar op de markt die een totaaloplossing kunnen bieden, zoals SpriteBackup. Meer over de synchronisatiemogelijkheden van de Qtek 8310 is in het volgende review onderdeel te lezen.

Connectivity

Connectivity is een essentieel onderdeel voor een Smartphone, en dit geldt in grote mate voor de Qtek 8310. Dit toestel voegt namelijk een compleet andere dimensie toe aan de huidige Smartphone-generatie door de toevoeging van Wireless LAN 802.11b, een veelgevraagd onderdeel voor een Smartphone. Nu is draadloos internet vanuit je broekzak zonder meer mogelijk in een klein device en zonder dat men de connectivity mogelijkheden van een Pocket PC moet inleveren. Dit is een enorm groot voordeel voor het bedrijfsleven om in één keer de telefoon en PDA van de zaak te vervangen.

Met Wireless LAN is veel mogelijk. De Qtek 8310 en 8300 beschikken beiden over de 802.11b variant, die max. 11 megabit per seconde haalt en ruim voldoende is voor zijn doel. Deze populaire techniek waarmee men met hoge snelheid en een redelijk groot bereik (100 meter binnen) draadloos kan inhaken op het internet of het (bedrijfs)netwerk is sinds lange tijd aanwezig in de meeste nieuwe PDA's en notebooks.

Ook zijn er steeds meer Pocket PC Phones op de markt verschenen met Wifi. Na de Pocket PC Phones kon het niet uitblijven - Wireless LAN op de Smartphone. Inmiddels zijn er al een aantal Symbianmodellen (Series 60: Nokia N91, Nokia N92, Nokia N80. UIQ: SonyEricsson P990i) en nu dus ook de eerste Windows Mobile Smartphones voorzien van Wireless LAN.

Wireless LAN kan samen met Bluetooth, de GSM-fucntie en ActiveSync worden benaderd in de Wireless Manager. Deze is te starten vanuit het instellingenmenu of de WLAN-toets aan de linkerzijkant van het toestel. Naast de overige functies is het Wireless LAN instellingenmenu een verhaal apart. Er kunnen diverse uitgebreide instellingen gemaakt worden zoals het vooraf instellen van een Wireless LAN netwerk of bepaalde voorkeursnetwerken. Bij voorbaat worden WEP en WPA netwerken uitstekend ondersteund, en eenmaal ingesteld heeft men bijvoorbeeld in een oogwenk contact met een beveiligd WPA-netwerk zonder zichtbare SSID.

Behalve Wireless LAN kent het toestel ook andere draadloze technieken. De Qtek 8310 beschikt over Infrarood en Bluetooth. Deze laatstgenoemde techniek kan vrijwel zonder problemen worden gebruikt om te internetten met het toestel, binnen 10 meter van een PC met Bluetooth, ActiveSync en een internetverbinding. Het versturen van bestanden is uiteraard ook mogelijk, of dit nu via Bluetooth of infrarood gaat, het maakt niet uit. Helaas blijft de Bluetooth stack van Windows Mobile altijd wat minder dan die van bijvoorbeeld PalmOS of Symbian. Men zit altijd vast aan een bond of bepaalde problemen met het ontvangen van data via Bluetooth. Bij een Windows Mobile 2003 SE toestel zoals de Qtek S100 of Qtek 8020 waren deze problemen niet uit te sluiten en nog steeds is dat niet het geval bij de Qtek 8310.

In tegenoverstelling tot Bluetooth zijn de synchronisatiemogelijkheden van een Windows Mobile toestel een enorm sterk punt. Dit is dan ook van groot belang omdat agendapunten, contactpersonen, taken en andere data op het toestel die de gebruiker zelf in het toestel zet overgezet moeten kunnen worden. Zoals eerder op NieuweMobiel te lezen was is dit een erg sterk punt van Windows Mobile toestellen, en daarmee is de Qtek 8310 geen uitzondering. De eerder genoemde onderdelen zijn zonder problemen te synchroniseren, wat al (bijna) automatisch gebeurt als het toestel is verbonden met de PC via de bijgeleverde USB kabel. Deze kabel heeft als groot voordeel dat deze in standaard miniUSB is uitgevoerd, wat niet alleen een hoop andere apparaten gebruiken, maar waarmee het ook nog eens mogelijk wordt het toestel via de USB-poort op te laden. Het is ook mogelijk om te synchen via Bluetooth (lokaal) of WiFi/GPRS (Exchange Server).

Voordat men kan synchroniseren moeten Microsoft ActiveSync en Microsoft Outlook geïnstalleerd zijn. Deze programma's, waarvan de laatste ook een prima e-mail programma is worden bij de verkoopversie meegeleverd op CD. Zijn beide programma's eenmaal geïnstalleerd dan gaat de rest bijna vanzelf. Synchroniseren met de PC gaat in een handomdraai en met dit programma zijn er ook andere Windows Mobile devices aan te sluiten, die naar keus hun data met de PC synchroniseren, of juist niet. Men kan dan eenvoudig een gastverbinding maken waarbij verder geen gegevens worden gesynchroniseerd, maar er wel data kan worden bekeken en over worden gezet op het toestel. De installatie van Microsoft Outlook is hier dus niet nodig - er wordt immers niets gesynchroniseerd. In beide gevallen, zowel met een permanente- als gastverbinding kan men de bestanden op het toestel bekijken via het 'Mobiel Apparaat' icoon.

Voor het surfen is Internet Explorer geïnstalleerd wat standaard aangetroffen wordt op alle Windows Mobile toestellen. Deze browser voldoet voor minimale surfbezigheden maar voor een device met zowel QVGA scherm als Wireless LAN voldoet IE juist niet. De Smartphone versie voor Windows Mobile 5 kan nog steeds niet overweg met frames en heeft last van omslachtige issues. Wil men de mogelijkheden van de hardware volledig kunnen benutten? Het beste begin is hiervoor een andere browser te gebruiken in plaats van Pocket Internet Explorer. Een absolutie aanrader is Mozilla. Mozilla is één van de betere, zo niet de beste mobiele browser die verkrijgbaar is. Niet alleen voor het Windows Mobile Smartphone platform, maar ook voor Symbian, PalmOS, en Linux.

Het is dan ook niet vreemd dat surfen met Mozilla op de Qtek 8310 een verademing is ten opzichte van Pocket Internet Explorer. Het gaat niet alleen veel sneller, maar ook frames worden ondersteund, de paginaweergave is beter en de browser biedt meer mogelijkheden. Vooral fullscreen surfen werkt erg fijn en direct is te zien dat de QVGA-resolutie zich enorm goed leent voor het surfen op internet. Er past namelijk enorm veel informatie op het in verhouding kleine scherm. Voor wie moeite heeft met kleine letters kan de standaard lettergrootte aan te passen, maar juist door Mozilla is het fantastisch om te surfen met de Qtek 8310.

Geheugen

Net als bij de andere Windows Mobile toestellen is het geheugen in meerdere stukken verdeeld. Men zou het zelfs kunnen vergelijken met een desktop computer. Net als bij de SDA het geval is, is er ongeveer 20 MB opslaggeheugen in het toestel intern beschikbaar voor de gebruiker. Dit is ongeveer 9 à 10 MB minder dan de T-Mobile SDA II welke voorzien is van Windows Mobile 2003 SE. Hieruit blijkt ook dat Windows Mobile 5 toch wat meer ruimte inneemt dan de oude versies. Om applicaties te draaien heeft men naast opslag- ook werkgeheugen nodig, bij de Qtek 8310 komt dan neer op ongeveer 32 MB RAM. Al met al zijn dit geen geweldige grote hoeveelheden, met name de 20 MB intern geheugen is erg snel in beslag genomen door de geïnstalleerde programma's. Uiteraard kan het geheugen uitgebreid worden, zo kunnen er zo veel mogelijk programma's worden geïnstalleerd als men wilt.

De Qtek 8310 ondersteund het miniSD-geheugenformaat, de verkleinde variant van het gewone SecureDigital (SD). Inmiddels is miniSD behoorlijk ingeburgerd en het prijsverschil is inmiddels veel kleiner geworden. Jammer genoeg geen bijgeleverde geheugenkaart in het toestelpakket.

Er zijn wel kaartjes verkrijgbaar tot een hoeveelheid van maarliefst 2 GB. Dit is flink meer is dan het 'lastige' DV-RS MMC, gebruikt in veel Nokia Symbian Series 60 Smartphones, wat overigens ook gaat veranderen: men stapt bij Nokia over naar MiniSD.

Het geheugenkaartslot van de Qtek 8310 is net als de SDA II direct onder de batterij gemonteerd wat hotswappen niet mogelijk maakt, ofwel het kaartje kan er niet zo snel in- en uitgehaald worden. Hiervoor moet eerst het toestel worden uitgezet.

Camera

Als toestel van de vierde generatie beschikt de Qtek 8310 over een 1.3 megapixel camera, en deelt die eigenschap met die complete Hurricane / Tornado serie. De Qtek 8310 is niet het eerste toestel met 1.3 megapixel camera wat is geïntroduceerd. De Motorola MPx220 was hier ook van voorzien, alleen de term 'kwaliteit' diende nogal eens met een korrel zout te worden genomen. Foto's waren absoluut niet bruikbaar in de 1.3 megapixel resolutie, dit heeft men iets beter voor elkaar bij de Qtek 8310.

Ondanks het feit dat de kleurweergave van de foto's gemaakt met de Qtek 8310 wat beter is, is het gewoon nog droevig gesteld met de fotokwaliteit. Zeker in vergelijking met de kwaliteitsfoto's van bijvoorbeeld de Nokia 6680 of 6630 zijn de geschoten plaatjes van de Qtek 8310 ronduit slecht. Tot nu toe is de HTC Universal het enigste device van HTC gebleken dat met een redelijk goede fotokwaliteit aan kan komen in de 1.3 megapixel resolutie, maar dan praten we ook over een groot device waar meer ruimte is voor een goede lens. Toch is dit niet altijd excuus; want een klein toestel als de Sony Ericsson K750i kan ook zorgen voor grootse fotoresultaten.

Schijnbaar kan HTC nog steeds niet de strijd aan met fabrikanten als Nokia of Sony Ericssson als het gaat om camerakwaliteit. Dit statement wil ook niet direct zeggen dat de camerakwaliteit van de Qtek 8310 per direct slecht is. Veel foto's komen erg netjes uit de verf met sprankelende kleuren, maar over het algemeen staan de prestaties van de cameramodules uit HTC-devices niet als een paal boven water. Wel is in Windows Mobile 5 de camera API nu geïntegreerd zodat ontwikkelaars hier sneller mee uit de voeten kunnen.

Waarom de foto's van de Qtek 8310 slecht zijn, blijkt wanneer men goed naar de foto's kijkt. Deze lijken vooral te kampen met veel te hoog contrastgehalte en soms té oververzadigde kleuren. Ook steekt overbelichting altijd de kop op. Deze problemen kunnen gedeeltelijk opgelost door de belichting handmatig in te stellen op de omgeving, maar toch blijft de fotokwaliteit, inclusief de te hoge contrastratio, afhankelijk van het omgevingslicht. De CMOS lens van de Qtek 8310 heeft veel licht nodig, maar bij te fel licht zoals zonlicht op een licht oppervlak worden de foto's steeds minder bruikbaar.

Vaak zorgt dit voor veel gezoek in de instellingen om erachter te komen wat later een zo goed mogelijk fotoresultaat geeft. Natuurlijk kan men zelf ook kleurinstellingen maken voor de foto. Naast diverse instellingen voor het omgevingslicht (Auto, Daylight, Incandescent, Fluorescent, Night) kunnen er drie effecten worden toegepast, namelijk grijsschaal, Sepiatint en Cool, wat een soort blauwtint is. Foto's kunnen daarnaast in de resoluties 640 x 480, 320 x 240 en 160 x 120 pixels kunnen worden geschoten. Het toestel kan vanzelfsprekend ook video's opnemen, dit kan in de resoluties 176 x 144 en 160 x 120 pixels. Met de gebruikte MPEG4 compressie zien de video's er hetzelfde uit als op de Qtek 8020. Jammer is dat er geen hogere resolutie kan worden opgenomen die meer tot recht komt op het hoge resolutie scherm, en niet zo'n hoog postzegelgehalte heeft.

Aanwezige programma's

Omdat de Qtek 8310 een Windows Mobile OS heeft zijn er veel standaard Windows-based programma`s te vinden, waaronder Internet Explorer, een zeer uitgebreide kalender/agenda, fotoalbum, Windows Media Player 10, voicememo, snelkeuzemenu, takenlijst en calculator. Behalve deze standaardprogramma`s ontbreekt ook een task manager en een goede File Explorer niet.

Verbazend genoeg moet Windows Mobile 5 het nog steeds zonder ingebouwde Office support doen en loopt hiermee hopeloos achter op Pocket PC en vooral Symbian. Net als bij de oude versie van Windows Mobile moet men zelf voor een viewer voor Office documenten zorgen. Een aanrader is Clearvue Office. Zo kan men standaard Word, Excel, Powerpoint en PDF-documenten bekijken, en dat allemaal op redelijke snelheid in QVGA-weergave. QVGA leent zich ook fantastisch voor video en met de installatie van TCPMP (voorheen Betaplayer) kan men genieten van geweldige kwaliteit DivX-video op hoge bitrate.

Games

Traditiegetrouw staan er twee games op het toestel, het bekende kaartspelletje Patience (in een nieuw grafisch jasje gestoken) en Jawbreaker, waarbij het de bedoeling is om de gekleurde balletjes weg te klikken en er zo min mogelijk over te houden. Over deze games is vrij weinig te zeggen, men kan ze leuk vinden of niet, maar vervelen wel snel.

Helaas zijn de games wel wat dun gezaaid en ontbrak er een extra spel zoals Rebound, wat ooit wel door Orange met de SPV e200 was meegeleverd. Een extra spel zou vooral aardig zijn om de mogelijkheden van het QVGA-scherm te tonen. Op het moment van schrijven zijn de Smartphone games die voor QVGA-resoluties bedoeld echt op één hand te tellen. Omdat men pas de nieuwe resolutie heeft geïntroduceerd is het wel de bedoeling dat hier verandering in gaat komen.

Conclusie

De Qtek 8310 zet zich neer als een ware meester op connectivity gebied en zal vooral de zakelijke gebruikers aanspreken. Hoe vaak het ook gezegd mag worden, het toestel is de eerste met een ontzettend strak ontwerp en een kleine formfactor, maar bevat tegelijkertijd erg veel features. Tijdens het gebruik van de Qtek 8310 is het Wireless LAN ontzettend goed bevallen en dit komt mede door de superieure snelheid en eenvoud waarmee men met een draadloos netwerk kan verbinden. Ook verschillende soorten (gecodeerde) draadloze netwerken waren geen probleem voor het toestel, en men heeft snel toegang tot de draadloze functies van het toestel via de Wireless Manager.

Andere pluspunten zijn het fantastische QVGA-scherm en de wendbare bediening. Tegelijkertijd met Wireless LAN is de Qtek 8310 ook de eerste Windows Mobile 5 Smartphone verkrijgbaar is ons land. Vooral in vergelijking met Windows Mobile 2003 SE is de conclusie helder: het besturingssysteem is verbeterd, maar nog niet genoeg om indruk te maken. Een minpunt, en de allergrootste misser is namelijk het ontbreken van standaard Office support dat nog steeds niet aanwezig is in WM5. Verder zijn een aantal kleine irritaties gewoon gebleven omdat het OS op dit vlak niet veranderd lijkt te zijn. Zo noemen we het af moeten sluiten van programma's via de taskmanager, het ontbreken van een écht goede Internet browser en de zware incompatibiliteit met oude software. Behalve het besturingsysteem kan het toestel op een ander vlak niet meekomen en dat is de ronduit slechte camera, die ook niet kan overtuigen wanneer we kijken naar concurrent Nokia met hun hardware het het Series 60 besturingssysteem.

Feit is dat HTC door Nokia het enorm zwaar gaat krijgen op Smartphone-gebied. De opkomende N-serie is nog niet eens voor een kwart uitgebracht (van N70 tot N95) of ze hebben een verpletterende indruk gemaakt, waar HTC jammer genoeg niet direct kan overtuigen met hun huidige Windows Mobile Smartphone portfolio. Of dit een stempel zet op de toekomst van de Windows Mobile Smartphones laten we aan de lezer over. Terug naar de Qtek 8310 is te zeggen dat het per definitie geen slecht toestel is en een paar gigantisch grote pluspunten heeft die de aanschaf al waard zijn, zoals Wireless LAN, het uiterlijk en het erg goede QVGA scherm. Voor bezitters van een toestel uit de HTC Typhoon serie (Qtek 8020) is het zeker de moeite waard om over te stappen op de Qtek 8310, maar verwacht niet heel veel vernieuwingen op het gebied van camera en besturingssysteem.