Sony Xperia XZ1 Compact review
Een mond vol, geen hand vol
Wie op zoek is naar een kleine Android-telefoon met degelijke specificaties komt al snel uit bij Sony. De Japanners nieuwste creatie op dit vlak is de Xperia XZ1 Compact.
De naamgeving van Sony is tegenwoordig niet echt makkelijk meer te volgen maar dit is inderdaad de compacte versie in de high-end reeks met de daarbij behorende krachtige hardware. Al enige tijd is Sony vrijwel de enige fabrikant die serieus werk maakt van compacte en premium Android-telefoons. Bij de Xperia X Compact pakten ze het een beetje anders aan maar met de XZ1 Compact pakken ze de draad weer op.
Inhoud van de doos
Oplader (model UCH20)
USB C-kabel
Snelstartgids
Deze is dan ook uitgerust met grotendeels dezelfde eigenschappen als de flink grotere XZ1. Denk bijvoorbeeld aan dezelfde 19 megapixel camera, Snapdragon 835-processor en ook de batterij heeft dezelfde capaciteit van 2.700 mAh. Op papier zou dit kleine broertje zich dus prima moeten kunnen meten met de grotere concurrentie.
Plus- en minpunten Sony Xperia XZ1 Compact
- Uithoudingsvermogen
- Beeldscherm
- Standaard Android 8.0
- Gedateerd uiterlijk en interface
- Plaatsing fysieke knoppen
- Veel ongevraagde apps
Ontwerp
Het is al vaker gezegd maar het ontwerp van Sony-toestellen is al geruime tijd niet echt meer veranderd. Wel zie je bij elke nieuwe modellenreeks weer kleine verbeteringen. Bijvoorbeeld in materiaalgebruik en bouwkwaliteit. Zo is dit compacte model nu waterafstotend. Toch is er werkelijk niks spectaculairs of opvallends aan het design van de XZ1 Compact. Of het moet zijn hoe minimalistisch en strak de vormgeving is. Afgezien van lichtjes glimmende randen aan de boven- en onderkant en rondom de cameralens is al het metaal aan het toestel in een matte kleur gehuld.
Behalve het Gorilla Glass 5 dat de hele voorkant bedekt bestaat het toestel volledig uit metaal. De zijkanten gaan naadloos en met een prettige ronding over in de achterkant maar twee aparte plaatjes dekken de boven- en onderkant af. De afwerking hiervan is enigszins industrieel met scherpe randen. Aan de voorkant steken ze ook iets verder uit. Dit kan gedaan zijn om het glas te bescherm wanneer je de telefoon met het scherm naar beneden op tafel legt.
Het design van Sony wordt onder andere gekenmerkt door forse bezels boven en onder het scherm, maar ook aan de zijkant zit nog de nodige loze ruimte. In het glas zijn boven en onder het scherm twee sleufjes opengewerkt voor stereospeakers. In de linker bovenhoek is een notificatielampje weggewerkt. De headset- en USB-C-aansluiting zitten respectievelijk boven en onder op het toestel. Aan de linkerkant is een fors klepje te zien waarachter de SIM-kaart en microSD-kaart in het toestel gestoken kunnen worden.
Op de plaatsing van de knoppen aan de rechterkant is het nodige aan te merken. De powertoets met daarin de vingerafdrukscanner zit op een plek die je vrijwel helemaal afdekt met je vinger als je het toestel vasthebt. Dit maakt ontgrendelen van de telefoon zonder dat je hem anders moet vastpakken haast onmogelijk. De volumetoets zit eigenlijk op een ergonomisch prettiger plek voor de powerknop. Hij is bovendien zo klein en zit zo laag dat je snel geneigd bent om hem aan te zien voor een powerknop. Als je die functie ook nog eens gewend bent van een vorig toestel dan vergt het helemaal enige gewenning. De fysieke cameraknop zit wel op zijn gebruikelijke en handige plaats.
De niet geringe dikte van 9,3 millimeter valt door het gedrongen formaat van de XZ1 Compact nog eens extra op. Toch voelt het toestel niet lomp of zwaar aan en ligt het goed in de hand. Daarbij geeft de dikte nog een beetje broodnodige houvast want het metaal biedt weinig grip.
Prestaties
De XZ1 Compact heeft dezelfde accucapaciteit als de “gewone” XZ1 maar met het kleinere scherm moet dat natuurlijk aanzienlijk langer meegaan. Wat dat betreft werden we niet teleurgesteld want wij kwamen met gemak op een gebruikstijd van 2 tot 2,5 dag met een scherm aan-tijd van ruim 8 uur. De XZ1 Compact heeft ondersteuning voor snelladen maar er wordt helaas geen snellader meegeleverd.
Natuurlijk is de (Ultra) Stamina-modus van Sony ook weer van de partij. De gewone Stamina-modus beperkt de toestelprestaties en bepaalde functies. Dit kan op drie verschillende beperkingsniveaus. De modus kan automatisch inschakelen op een instelbaar batterijniveau maar kan je ook waarschuwen als het denkt dat de batterij het niet meer volhoudt tot de volgende oplaadbeurt. De Ultra modus schakelt internetverbindingen uit en laat je alleen een zeer beperkt aantal apps nog gebruiken. Verder is er nog een optie voor batterijverzorging aanwezig. Deze moet de levensduur van de accu verlengen door te beperken dat de accu voor langere tijd voor meer dan 90% wordt opgeladen. Hiervoor moet je wel je telefoon op ongeveer vaste tijden opladen en loskoppelen zodat het systeem dit kan leren.
Het kwam één keer voor dat ons toestel erg warm werd en de batterij opvallend snel leegliep. We konden hiervoor geen oorzaak achterhalen. In het gebruiksoverzicht van de batterij stond geen opvallende app of systeemfunctie. Het euvel was verholpen nadat we het toestel opnieuw hadden opgestart.
Net als de grotere XZ1 wordt ook de Compact aangedreven door de Snapdragon 835 processor. Dat is momenteel de krachtigste processor die Qualcomm kan leveren en ook de topmodellen van de meeste andere fabrikanten zijn ermee uitgerust. Daarmee kan de XZ1 Compact zich dus prima meten met “grotere” jongens.
De XZ1 Compact beschikt over 32 GB opslaggeheugen en dat is heden ten dage niet bepaald riant te noemen. Ruim 9 GB wordt ingenomen door de systeemsoftware en met een beetje apps installeren zit je al snel op een halfvol geheugen. Het geheugenslot zul je dus snel nodig hebben.
Scherm
Ondanks dat Sony met de Z5 Premium en XZ Premium als eerste een mobiele telefoon uitrustte met een 4K-scherm beschikt de Compact nog altijd over een zeer bescheiden HD-beeldscherm. Dat is met een diagonaal van 4,6 inch weliswaar toereikend maar je zou denken dat inmiddels op dit punt ook een stapje omhoog gemaakt kan worden.
Het scherm levert verder een uitstekende beeldkwaliteit met levendige kleuren en goede contrastweergave. Dit wordt mede mogelijk gemaakt door de Triluminos-techniek die in de standaardmodus voor de weergave van het kleurengamma en contrast het beste uit het scherm haalt. Dit doet haast niet onder voor een goed AMOLED-scherm. Het beeld in de superlevendige modus is niet echt bruikbaar. Verder kan de witbalans ook nog apart worden ingesteld en er is een optie voor videobeeldverbetering. De automatische schermhelderheid staat soms iets te fel maar dimt wel goed in echt donkere omstandigheden.
De XZ1 Compact heeft geen functie waarbij het scherm kort oplicht wanneer er een nieuwe notificatie binnenkomt. Dit zit standaard wel in Android en het is toch een beetje een gemis dat Sony het eruit heeft gehaald.
Software
In tegenstelling tot zijn grote broers draait de XZ1 Compact standaard uit de doos op Android 8.0 Oreo. Dat maakt het één van de eerste toestellen die met de nieuwste versie van Android is uitgekomen en daar verdient Sony zeker credits voor. Bovendien past Sony de look van Android ook niet meer heel grondig aan. Helaas hebben ze voor het uiterlijk van de startschermen en het applicatiemenu nog niet de nieuwe vormgeving van Android doorgevoerd maar zijn ze blijven steken op die van een aantal jaar geleden. Dat betekent niet dat het niet goed werkt maar Sony moet uitkijken dat de interface er niet gedateerd uit gaat zien.
De grootte van het raster voor de startschermen en het applicatiemenu is standaard 4x5. Dit kan verkleind worden maar ook vergroot naar 5x5 en dat past nog met gemak op het scherm van de XZ1 Compact. Voor de pictogramgrootte kan uit twee formaten gekozen worden.
Er staan standaard altijd een aanzienlijk aantal apps van Sony geïnstalleerd op hun toestellen. Op de XZ1 Compact zijn dat onder andere Xperia Lounge, Movie Creator, Nieuws, PlayStation, Video en What's New. De toegevoegde waarde hiervan is op zijn zachtst gezegd wisselvallig. Hoewel we hier niet per se op zitten te wachten is het tot op zekere hoogte te rechtvaardigen want zo probeert een fabrikant zijn toestellen onderscheidend te maken en eventueel nog iets toe te voegen aan Android. Echter dat er ook apps van derden, zoals Amazon Kindle, Amazon Shopping, AVG Protection, Spotify en Facebook, aan je opgedrongen worden vinden wij een stuk storender. Daar komt nog bij dat geen van deze apps verwijderd kan worden van het toestel.
Hardware
Behalve dat de vingerafdrukscanner bij Sony op een nogal ongebruikelijke plek zit werkt hij ook net een beetje anders dan bij de meeste andere telefoons. Je moet hem namelijk eerst indrukken om hem te kunnen gebruiken. In het begin werkte dit voor ons gevoel niet zo goed maar na een tijdje leek de scanner bij te leren en ging het een stuk vaker goed. Nadeel van het verwerken van de vingerafdrukscanner in de powerknop is dat het wel lastig wordt om even je meldingen te bekijken op het vergrendelscherm zonder de telefoon direct te ontgrendelen.
De ruimte boven en onder het scherm heeft Sony gelukkig benut voor het incorporeren van stereospeakers. Het geluid dat deze produceren is weliswaar niet zo hard maar wel mooi vol en heeft geen last van vervorming op de hoogste stand. Er staan ook uitgebreide opties in de instellingen waaruit gekozen kan worden om het geluid te optimaliseren.
De trilmotor van de XZ1 Compact is een beetje een apart geval. Bij meldingen trilt het toestel kort en intens maar maakt hij eigenlijk meer geluid dan dat het voelbaar is.
Nieuw op de XZ1-toestellen is de 3D-maker waarmee je personen en voorwerpen in 3D kunt vastleggen. De app kent 4 opname-modi waaronder hoofd scannen, gezicht scannen, eten scannen en vrij scannen. 3D-opnames kun je vervolgens als sticker naar iemand versturen of rechtstreeks richting een 3D-printer sturen. Het is erg moeilijk om een goede scan te maken. Je hebt welhaast professionele belichting nodig en een stabilisator om de camera vast te houden. Beschik je hier niet over dan geeft het toestel veelvuldig foutmeldingen tijdens het scannen en zijn scans vaak niet volledig waardoor objecten vervormd zijn of flinke littekens hebben. Of een scan echt geschikt is om in 3D te printen wordt ook niet goed gecontroleerd. Zo kunnen veel printers niet over weg met holle ruimten en uitstekende delen. Al met al blijft het nog een beetje een gimmick.
Camera
De XZ1 Compact is uitgerust met dezelfde camera als de XZ1. Deze zogenaamde Motion Eye-camera troffen we eerder al aan in de XZs en de XZ Premium en stelt je in staat om super slow motion-video's te schieten van bijna duizend beelden per seconde. De camera kan geactiveerd worden door de cameraknop even ingedrukt te houden of twee keer op de powerknop te drukken. Vervolgens wordt de superieure automatische modus geopend. Standaard worden foto's hier genomen in een 16:9 beeldverhouding met 17 megapixels. Om de maximale 19 megapixel te benutten zul je gebruik moeten maken van de 4:3 verhouding.
In de interface is een sluiterknop zichtbaar en in de hoeken toetsen voor de selfiecamera, fotoalbum, instellingen en de flitser. Door over het beeld te vegen kan geschakeld worden naar handmatige modus, video en camera-apps. In de instellingen voor de handmatige modus kan HDR handmatig worden ingeschakeld. Verder kunnen focus, sluitersnelheid, helderheid en witbalans worden aangepast.
Voor foto's in de automatische stand staat tussen de opties de mogelijkheid om voorspellend vast te leggen. Wat dit precies inhoudt is niet meteen duidelijk maar na enig uitzoekwerk blijkt dat de camera bij bewegende onderwerpen meerdere foto's maakt. Vervolgens kan uit twee tot vier opties de beste worden gekozen. De selfiecamera heeft een groothoeklens met een maximale beeldhoek van maar liefst 120 graden. Op deze manier passen grote groepen mensen of een weids landschap ook in beeld. Er kan ook geschakeld worden naar een kleiner frame voor de meer traditionele selfie.
In de videomodus kan de slow motion functie geopend worden door op de knop naast de opnameknop te drukken. De camera heeft eigenlijk drie slow-motionstanden. Dit ontdek je pas op het moment dat je de instellingen opent. Naast de gewone slow-motion zijn er twee standen voor superslow-motion; eentje om direct in superslow-motion op te nemen en eentje om tijdens het gewoon filmen een fragment in superslow-motion vast te leggen. Het filmen in superslow-motion gebeurt met 960 frames per seconden en duurt korter dan één seconde. Dit moet ook wel want met zo'n framerate en gefilmd in HD worden de bestanden anders veel te groot.
Klik hierboven voor meer foto's geschoten met de Sony Xperia XZ1 Compact
Met zoveel functies zijn de resultaten van de camera nogal divers. Bij voldoende omgevingslicht stelt de camera snel scherp en zijn de foto's prima in orde. Kleuren zien er fris uit en details worden aardig weergegeven. Wel kan er sprake zijn wat overdreven scherpstellen. Er is geen optische beeldstabilisatie voor foto's en dat is soms goed te merken bij minder goed belichte omstandigheden. Dan sluipt ook snel de nodige ruis het beeld in. Voor video is er wel elektronische beeldstabilisatie. Voor een goed superslow-motion shot moet je erg goede timing hebben om precies op het juiste moment de opname te starten.
Conclusie
In de voorbije jaren hebben wij vooral toestellen gebruikt met schermen van 5 inch of groter en dan is het gebruik van de XZ1 Compact toch even wennen. De beperkingen van het kleine scherm vallen vooral op bij apps als Twitter, Facebook en Google Maps. Al komen ook de uitgebreide opnamefuncties er een beetje bekaaid vanaf met zo'n scherm. Tegelijkertijd is dat een realiteit waar een koper van een model als de XZ1 Compact zich bewust van zal zijn en misschien wel naar op zoek is.
Los daarvan is de XZ1 Compact een toestel dat zich prima kan meten met grotere toestellen. Die zijn namelijk niet krachtiger qua rekenkracht en met zijn kleinere scherm heeft de XZ1 Compact een beter uithoudingsvermogen. Toch is het toestel geen blikvanger. Dat komt doordat zijn looks aan de buitenkant en in de interface niet echt op het niveau liggen dat we inmiddels gewend zijn in 2017. Het enige vernieuwende aan de XZ1 Compact is de mogelijkheid om hem te gebruiken als 3D-scanner, maar dat is op dit moment nog vooral een gimmick. Het is ook nogal een gedoe om het toestel stil te houden en rond een object te bewegen dat ook nog voldoende en gelijkmatig belicht is.
Echter, wanneer je een toestel wil met de capaciteiten van een vlaggenschip verpakt in een handzamer omhulsel dat makkelijker in je broekzak past dan heb je niet echt veel keus en zal de XZ1 Compact je waarschijnlijk ook niet teleurstellen.
